ชื่อสกุลกับการดำเนินชีวิต

  ชื่อสกุลหรือนามสกุลกับการดำเนินชีวิต  ทุกคนมีนามสกุล

ของตน มีวงศ์ตระกูล มีวงศาคณาญาติ แต่ ท่านเคยคิด

บ้างไหมว่าญาติพี่น้องของเรามีเฉพาะที่ใช้นามสกุลเดียว

กับเราหรือใช้นามสกุลอื่นด้วย ในครั้งนี้จะพูดเรื่องญาติ

   ญาติก็คือ บุคคลผู้มีสายโลหิตร่วมกันกับเรา  มีโครโมโซม

( ลักษณะทางพันธุกรรมเดียวกันที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากบรรพชนเดียวกัน  )  และโครโมโซม

ประกอบด้วย  DNA  ที่ทำหน้าที่กำหนดลักษณะทางพันธุกรรม และถ่ายทอดมาสู่ชนรุ่นหลัง

   ญาติ คือผู้ที่มีสายโลหิตร่วมกันกับเรา มีบรรพชนเดียวกันอย่างน้อยก็ 1 สาย  และนามสกุลของเรา

ที่ใช้มาตั้งแต่ลืมตาดูโลกจะเป็นตัวบอกความเป็นญาติ  ตัวอย่าง  เช่น

   นาย  หาญ  นามสกุล   ดวงใจ   นาย หาญ มีพี่สาว ชื่อ  น.ส.  ชมพู่  ดวงใจ  มีน้องชาย ชื่อ

นาย  ชิต  ดวงใจ  นายหาญ  มีบิดา ชื่อ นาย นาท  ดวงใจ  มีมารดาชื่อ  นาง  กานดา  ดวงใจ

นามสกุลเดิมของมารดานายหาญ คือ สายน้ำ (  น.ส.  กานดา  สายน้ำ  )  นามสกุลบิดาและมารดา

ของนายหาญ  คือ  ดวงใจ แล สายน้ำ  คือ สิ่งที่บอก นายหาญ ว่า มีญาติ  พี่น้อง ที่ร่วมสายโลหิต

เดียวกันกับนาย หาญ และ มีญาติพี่น้องร่วมสายโลหิตเดียวกันอย่างน้อย 1สาย  ที่ได้รับการถ่ายทอด

ลักษณะทางพันธุกรรมมาจากบรรพชนเดียวกัน  และสามารถนับญาติถึงกันได้  และความเป็นญาติกัน

ควรหลีกเลี่ยงการผสมพันธุ์กันในวงศ์ญาติ เพราะจะเกิดลักษณะด้อยทางพันธุกรรม  และจะนับลำดับ

ชั้นในวงศ์ไม่ถูก   จากตัวอย่างข้างต้น การนับลำดับชั้นในวงศ์ญาติ คือ

    นาย  นาท  ดวงใจ   เป็น    พ่อ             นาง  กานดา     ดวงใจ     เป็นแม่  

น.ส. ชมพู่    ดวงใจ   เป็น   ลูก  (เป็น  พี่คนโต   )

นาย  หาญ   ดวงใจ   เป็น  ลูก  ( เป็น น้องชาย ของ ชมพู่  )

นาย  ชิต   ดวงใจ   เป็น  ลูก   (  เป้นน้องชาย ของ ชมพู่  และ หาญ )

ครอบครัวนาย หาญ  คือ ครอบครัว  " ดวงใจ "

    แต่ถ้า  ครอบครัวนายหาญใช้ทั้งนามสกุลของบิดามารดา  อาทิเช่น

นาย  นาท  สายน้ำ  ดวงใจ   ( สามี ของนาง  กานดา )  เป็น พ่อของลูก ทั้ง3 คน

นาง  กานดา  สายน้ำ  ดวงใจ (ภรรยา ของนาย นาท )  เป็น แม่ ของลูก ทั้ง 3 คน

น.ส.  ชมพู่  สายน้ำ  ดวงใจ  เป็น  ลูก  (เป็น พี่คนโต )

นาย หาญ  สายน้ำ  ดวงใจ  เป็น  ลูก  ( เป็น น้องชาย ชมพู่ )

นาย ชิต  สายน้ำ  ดวงใจ  เป็น ลูก  (เป็น  น้องชาย ของ ชมพู่ และ หาญ )

ครอบครัวนาย หาญ คือ  ครอบครัว " สายน้ำ ดวงใจ "  นาย หาญ ก็ทราบที่มาของตนจากนามสกุล

2 สาย  (ส่วน นามสกุลเดิม  ของ คุณ ย่า  และ  คุณ ยาย หรือ ของบรรพชนผู้หญฺิงรุ่นก่อนนั้น

ขึ้นไป )นายหาญ ต้องถาม คุณพ่อ คุณแม่ ให้ท่านเล่าให้ฟัง นายหาญก็จะทราบว่ามีวงศาคณาญาติ

ผู้ที่ร่วมสายโลหิตเดียวกับตนมากมาย

  ลองมาดูครอบครัวนาย หาญ  ตอนที่ทุกคนมีครอบครัวเป็นของตัวเอง   กล่าวคือ

พี่สาวคนโต   น.ส  ชมพู่  สายน้ำ  ดวงใจ  แต่งงานกับ   นาย  เดช   เพียงแพร  ชัยภพ

ทั้งสองใช้นามสกุล  ดวงใจ   ชัยภพ  (  เพียงแพร คือนามสกุลมารดา  ของนายเดช  )

นาย หาญ   สายน้ำ  ดวงใจ  แต่งงานกับ  น.ส.  ลักขณา  พรรณราย  เลิศวงศ์ )   ทั้งสองใช้

นามสกุล  เลิศวงศ์  ดวงใจ  (  พรรณราย คือ นามสกุล มารดา ของ ลักขณา ) 

นาย  ชิต  สายน้ำ  ดวงใจ  แต่งงานกับ  น.ส. ดุจดาว  ปานวงษ์  เนตรเทพ    ทั้งสองใช้

นามสกุล  เนตรเทพ  ดวงใจ  (  ปานวงษ์ คือ นามสกุล มารดา  ของ ดุจดาว )

มาดู สมาชิกที่เพิ่มขึ้นของครอบครัว "  สายน้ำ  ดวงใจ  "

      นาย  นาท  สายน้ำ  ดวงใจ   เป็น   (  พ่อ  ตา  ปู๋  )

      นาง  กานดา  สายน้ำ  ดวงใจ  เป็น  (  แม่   ยาย  ย่า )

น.ส.  ชมพู่  สายน้ำ ดวงใจ  เป็น  ลูกสาว ( พี่สาว ของ หาญ และ ชิต)   แต่งงานกับ

นาย  เดช  เพียงแพร  ชัยภพ  เป็น  ลูกเขย (  พี่เขยของหาญ และ ชิต)

1.  นาง  ชมพู่   ดวงใจ  ชัยภพ  (  เป็น   แม่   )  พี่ คนโต เป็น    ป้า   ของหลานๆ (ลูกน้องชาย)

     นาย  เดช   ดวงใจ   ชัยภพ  ( เป็น  พ่อ )  สามีพี่คนโต   เป็น  ลุงเขย ของหลานๆ

     ด.ช.  ชมเดช   ดวงใจ  ชัยภพ  ( ลูก  )  เป็น ลูกของพี่คนโต  เป็น หลาน ของ ตา ยาย

     ด.ญ.  ดนุชา   ดวงใจ  ชัยภพ  (  ลูก )    "                    "      "                         "

 นาย  หาญ   สายน้ำ  ดวงใจ  เป็นลูกชาย  และ เป็น น้องชาย ของชมพู่  แต่งงานกับ 

 น.ส. ลักขณา   พรรณราย  เลิศวงศ์  เป็น ลูกสะใภ้  เป็น ( น้าสะใภ้ , ป้าสะใภ้  )

2.   นาย  หาญ  เลิศวงศ์  ดวงใจ  ( เป็น  พ่อ ) น้องชายชมพู่  และเป็น  น้า ,ลุง ของหลานๆ    

     นาง  ลักขณา  เลิศวงศ์  ดวงใจ  (  เป็น แม่ )  น้องสะใภ้ , พี่สะใภ้  เป็น  น้าสะใภ้ และ ป้าสะใภ้

     ด.ญ.  ญาดาลักขณา  เลิศวงศ์  ดวงใจ ( เป็นลูก )  เป็นหลาน ของ ปู๋ ย่า 

     ด.ช.  หาญลักขณ์    เลิศวงศ์  ดวงใจ  (เป็น ลูก)   "                        "  

นาย  ชิต  สายน้ำ  ดวงใจ  เป็นลูกชายคนสุดท้อง (  เป็น น้าชาย , อา  ,ของหลานๆ )  แต่งงานกับ

น.ส.  ดุจดาว   ปานวงษ์  เนตรเทพ   เป็นลูกสะใภ้  เป็น  ( น้าสะใภ้ , อาสะใภ้ )

3.   นาย  ชิต  เนตรเทพ  ดวงใจ (  เป็น พ่อ  )  น้องชายคนสุดท้อง เป็น น้าชาย และ อาของหลานๆ

      นาง   ดุจดาว   เนตรเทพ  ดวงใจ   ( เป็น  แม่ )  น้องสะใภ้  เป็น น้าสะใภ้  และ อาสะใภ้

      ด.ช.  ชิตดรุณ  เนตรเทพ  ดวงใจ  ( เป็น ลูก ) เป็น หลาน  ของ  ปู่  ย่า

      ด.ญ.  ดุจชิตา  เนตรเทพ  ดวงใจ   (  เป็น ลูก ) เป็นหลาน ของ ปู่ ย่า

เด็กทั้ง 6 คน เป็น  พี่น้องกัน ( ลูกพี่ลูกน้อง ) ในสังคมคนไทย มักเรียก  ลูกของพี่ของพ่อ หรือ แม่ ว่า

" พี่ " และเรียกลูกของน้องพ่อหรือแม่ว่า " น้อง " โดยไม่คำนึงถึงอายุ จากตัวอย่างข้างต้นก็จะ

เรียก   ลูกของพี่สาว  นาย หาญ  เลิศวงศ์  ดวงใจ   และ  นาย  ชิต  เนตรเทพ  ดวงใจ   ว่า

พี่ ชมเดช และ พี่  ดนุชา   ดวงใจ  ชัยภพ   (  ลูก ของ หาญ  และ ชิต  เรียก ลูกของ ป้า ) 

ลูกของ  นาย  ชิต   เนตรเทพ  ดวงใจ  เรียก   ลูกของ  นายหาญ  เลิศวงศ์  ดวงใจ  ว่า

พี่ ญาดาลักขณา  และ พี่  หาญลักขณ์  เลิศวงศ์  ดวงใจ    

ลูกของ ชมพู่  ดวงใจ  ชัยภพ  ( พี่สาว  ของ  หาญ และ ชิต )  เรียกลูกของหาญ และ ลูก ของชิต ว่า

น้อง ญาดาลักขณา  น้อง  หาญลักขณ์  เลิศวงศ์  ดวงใจ  และ น้อง ชิตดรุณ  น้อง ดุจชิตา  เนตรเทพ

ดวงใจ

   การใช้นามสกุลร่วมกันของสามีภรรยาจะทำให้ลูกรู้จักวงศ์สกุลกว้างขึ้น  และรู้จักวงศ์ญาติมากขึ้น

ในกรณีที่หญืงมีลูกกับชายโดยมิได้ใช้นามสกุลร่วมกันตามกฏหมาย ลูกก็ควรมีสิทธิ์ใช้นามสกุล

ของบิดามารดาร่วมกัน  ( ถึงจะเป็นโลกในอนาคตก็ตาม ถ้ามีการใช้นามสกุลร่วมกันตามกฏหมาย  )

ชื่อสกุลกับการดำเนินชีวิต หรือนามสกุลของแต่ละคนในตัวอย่างจะทำให้ทราบถึง ความสัมพันธ์กัน

ของวงศ์ญาติหรือผู้สืบสายโลหิตที่สืบเนื่องมาจากบรรพชนของตน